Przewody tworzywowe do dystrybucji paliw gazowych, różnice w zastosowaniach PE100 i PE RC

Przewody tworzywowe do dystrybucji paliw gazowych, różnice w zastosowaniach PE100 i PE RC

W ciągu ostatnich kilku lat działanie inwestorów na rynku budowy sieci infrastrukturalnych prowadzi do poszukiwania rozwiązań w zakresie obniżenia kosztów inwestycji, przy zastosowaniu najnowszych technologii. Dotyczy to zarówno budowy nowych jak i renowacji istniejących rurociągów. Dodatkowo presja wywierana na inwestorów związana z wypłatą odszkodowań za utrudnienia powstałe podczas prowadzenia prac budowlanych stwarza konieczność stosowania nowoczesnych i tanich technologii. Dlatego, powszechnie wykorzystywane są metody bezwykopowego układania przewodów, czy też zabudowy rur bez użycia podsypki i obsypki piaskowej, co poważnie skraca czas prowadzenia inwestycji. Najnowszym standardem jest stosowanie wyrobów tworzywowych PE100 RC, które nie tylko służą jako materiał podstawowy dla tych technologii ale równiez odznaczają się cechami użytkowymi znacznie przewyższającymi materiał PE100. Bezpieczeństwo i trwałośc rurociagów z PE RC są obecnie cechami, które powinny być uwzględniane przy wyborze materiału do budowy każdej sieci gazowej dla której dopuszcza sie zastosowanie polietylenu (PE).

Aby stosować szybkie metody bezwykopowego montażu rur niezbędne są wyroby, które posiadają wielokrotnie większą wytrzymałość na uszkodzenie powierzchni zewnętrznej oraz wyższą odporność na obciążenia punktowe niż standardowe PE100.

Charakterystyka i parametry wytrzymałościowe rur PE RC odbiegają znacząco od powrzechie używanych w latach 80-tych i 90-tych ubiegłego wieku rur PE100. Choc materiał PE RC klasyfikowany jest wg normy np.: PN EN 1555 pod względem wielu parametrów wytrzymałościowych na równi z PE100 i spełnia on wszystkie wymagania stawiane rurom PE100, to jego cechy szczególnie wpływające na trwałość sieci są na znacznie wyższym poziomie i mogą zostać uwidocznione i udokumentowane poprzez serię dodatkowych badań zawartych w specyfikacji PAS1075.

Specyfikacja PAS1075 (Publicly Avaliable Specification) 1075:2009-04 – Rury z polietylenu (PE100-RC) dla alternatywnych technik układania; określa wymagania stawiane rurom PE RC oraz definiuje trzy badania wytrzymałościowe związane swoją specyfiką z budową i eksploatacją rurociagów z PE RC. Badaniom tym poddano również rury PE100 by wykazać jak duże różnice kryją sie pod pozornie podobnymi rurami spełniającymi wymagania norm podstawowych PN czy EN.

Badaniami tymi są:

  • Notch test (tzw. test karbu)
  • Test FNCT
  • Badanie na obciążenie punktowe (tzw. test kuli)

Podstawowe parametry badań dla rur z PE100 RC :

Porównanie rur PE100 i rur PE RC MULTIsafe® wykazuje znaczące różnice w poziomie wymagań określonych dla tych rur, jak również w uzyskiwanych wynikach podczas badań.

Wyniki badań rur RC MULTIsafe® prowadzonych w instytucie Hessel Ingenieurtechnik GmbH oraz w INiG w Krakowie potwierdziły wyjątkową odporność rur na skutki zarysowań oraz obciążeń punktowych mogących powstać w wyniku bezwykopowego układania rur lub prowadzenia prac montażowych z dużą “tolerancją kultury układania” rur – na co nie zawsze zamawiający może mieć wpływ.

  • Notch test – test karbu – żądany wynik osiągnięty – badanie przerwane po upływie 10 000 h.
  • Test FNCT – żądany wynik osiągnięty.
  • Badanie na obciążenie punktowe (test kuli) – badany wynik osiągnięty – badanie przerwane po upływie 10 000 h

Zakładana trwałość rur umieszczonych już w gruncie w zależności od gębokości uszkodzeń dla rur RC to 100 lat i więcej przy uszkodzeniach nie wiekszych niż 10% grubości ścianki rury. Przy 20% ubytku ścianki zakładana trwałość rurociągu pracującego pod maksymalnym ciśnieniem nominalnym okreslonym przez materiał i grubość ścianki skraca sie do około 23 lat, a przy ubytku ścianki powyżej 24% okres ten może wynieść nawet niespełna 2,5 roku.

Dla tych właśnie kryteriów opracowano systemy rur RC MULTIsafe® oraz RC MAXIprotect® PE/PP -d.

System RC MULTIsafe® oparty jest na technologii rur:

  • jednowarstwowych (RC MULTIsafe®1L) wykonanych z nowej generacji tworzyw klasy PE RC , jako lite – całe w jednym kolorze odpowiednim dla przesyłanego medium (granatowe, pomarańczowe, zielone lub czarne) lub czarne z kolorowymi pasami – bez możliwosci wizualnej detekcji głebokości uszkodzeń ścianki rury,
  • dwuwarstwowych (RC MULTIsafe®2L) wykonanych z nowej generacji tworzyw klasy PE RC , z wyróżnionymi kolorem, zewnętrznymi warstwami wyróżnikowymi – z wizualną możlwością stwierdzenia czy wszelkie uszkodzenia i zarysowania nie przekraczają 10% grubości ścianki,
  • trójwarstwowych (RC MULTIsafe®3L) wykonanych z nowej generacji tworzyw klasy PE RC , z wyróżnionymi kolorem warstwami skrajnymi. W obu rodzajach rur warstwowych wszystkie warstwy wykonane z materiałów PE RC połączone są ze sobą molekularnie na etapie współwytłaczania i nie dają się oddzielić mechanicznie – rury z wizualną możlwością stwierdzenia czy wszelkie uszkodzenia i zarysowania nie przekraczają 10% grubości ścianki oraz z możliwoscią określenia poprzez inspekcję TV czy naciski punktowe nie spowodowały uszkodzenia ścianki wewnątrz rury.

System RC MAXIprotect® PE/PP -d o podwyższonych parametrach wytrzymałościowych i użytkowych jest system RC MAXIprotect®. Powstał on na bazie pełnowartościowych dwuwarstwowych rur RC MULTIsafe®, które zostały wyposażone w dodatkowy, zewnętrzny płaszcz ochronny wykonany z PP modyfikowanego mineralnie oraz na życzenie klienta z umieszczoną pod nim taśmą detekcyjną (z aluminium (Al), stali nierdzewnej (Fe) lub miedzi (Cu). Dzięki zastosowaniu płaszcza PP klient otrzymuje produkt dodatkowo i całkowicie chroniony przed skutkami uszkodzeń powstających na zewnątrz rury. Dodatkowy płaszcz z PP (lub PE) nie jest molekularnie połączony z przewodową rurą wewnętrzną. Umieszczona pod nim opcjonalnie taśma detekcyjna umożliwia lokalizację rurociągu po jego ułożeniu. Zdjęcie płaszcza nie jest wymagane do zgrzewania doczołowego w przypadku rur produkowanych przez RADPOL S.A., lecz jego usunięcie jest niezbędne do zastosowania kształtek elektrooporowych.

Istotnym dla zamawiającego i wykonawcy czynnikiem decydującym o wyborze materiału i dostawcy winno być również sprawdzenie czy product PE RC w rzeczywistości spełnia wymagania trwałości i bezpieczeństwa oczekiwanych przy budowie sieci gazowej. Weryfikacją dostwcy są nie tylko certyfikaty na określoną grupe wyrobów z PE RC ale również odpowiadajace im wyniki przeprowadzonych badan i testów. Zwykle dla czołowych producentów można to zweryfikować na stronie jednoski certyfikującej np.: na stronie DINCERTCO (www.dincertco.com).

Reasumująć wymagania stawiane rurom PE100 w normach PN EN oraz wymagania określone dla rur PE RC w specyfikacji PAS1075 zauważyć można, że wszystkie badania mają na celu sprawdzenie, jak rury PE RC zachowają się podczas układania metodami wykopowymi oraz bezwykopowymi.

Charakter testów odpowiada powstającym podczas budowy typowym uszkodzeniom, jakimi są wszelkie zarysowania rur. Głębokość tych zarysowań może mieć kluczową rolę dla trwałości instalacji. Identyfikacja tych uszkodzeń winna być natychmiastowa i możliwa do wykonania w każdych warunkach i podczas całego procesu od produkcji, składowania, transportu do instalacji na budowie włącznie.

Rury PE RC produkowane przez RADPOL S.A. jako wastwowe z możliwością wizualną detekcji uszkodzeń stanowią standard, który nie był uzyskiwany dla rur PE100 a dodać należy, iż nie stanowią wydatku inwestycyjnego znacząco droższego od rur PE100. Obecne ceny materiałów, surowców powinny wykazywać zaledwie kilkuprocentowe (zwykle jednocyfrowe) róznice cenowe w porównaniu do materiału PE100. Nadmienić należy, iż zastosowanie rur PE RC obniża koszty inwestycji dzieki zastosowaniu technologii bezwykopowych i obniża koszty wymiany gruntu w technologiach wykopowych bowiem rury PE RC nie wymagają drobnoziarnistej podsypki i zasypki piaskowej niezbędnej przy zastosowanoiu rur PE100.

Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej, zapoznania się z ofertą, skorzystania z katalogów technicznych i do kontaktu z pracownikami firmy.